Omgaan met angst: een persoonlijke en maatschappelijke uitdaging
Angst is een emotie die iedereen weleens ervaart. Voor sommigen is het een voorbijgaand gevoel, voor anderen kan het een diepgewortelde barrière zijn die invloed heeft op alle aspecten van het leven. In deze blog bespreek ik hoe angst zowel persoonlijk als maatschappelijk een rol speelt en hoe we hiermee om kunnen gaan om persoonlijke groei en re-integratie te bevorderen.
Angst als persoonlijk thema
Angst is voor velen een persoonlijk thema. Voor mij persoonlijk kwam het voort uit de overtuiging dat het niet veilig was om mezelf te zijn. Pas de laatste jaren herken ik deze angst en zie ik de positieve veranderingen die ontstaan wanneer ik me niet meer laat leiden door angst. Hoewel de angst af en toe nog steeds opduikt, vecht ik er niet meer tegen maar zie ik het als een kans om te groeien.
Angst als maatschappelijk thema
Angst is niet alleen een persoonlijk probleem; het is ook een maatschappelijk thema. In (bijna) alle trajecten die wij begeleiden binnen Percuris, speelt angst een indirecte rol bij de redenen waarom mensen uitvallen. Vaak zijn we ons hier niet eens bewust van.
De lagen van angst
Ik gebruik vaak een uitspraak uit de film ‘Shrek’ waarin hij zichzelf omschrijft door een metafoor te gebruiken van een ui: “Onions have layers.” Als we de lagen van de ui afpellen, komen we vaak uit op angst. De angst om niet goed genoeg te zijn.
Factoren die bijdragen aan angst
- Prestatiedruk: In een samenleving die steeds meer gericht is op prestaties en succes, voelen we de druk om te voldoen aan hoge verwachtingen van onszelf en anderen.
- Vergelijking met anderen: Met de opkomst van sociale media en de constante blootstelling aan het ‘gepolijste’ leven van anderen, kunnen we gemakkelijk verstrikt raken in het vergelijken van onszelf met anderen.
- Perfectionisme: Een cultuur van perfectionisme, waarin fouten worden afgewezen en alleen perfectie wordt geaccepteerd. We leggen onszelf op om altijd ‘de beste versie’ van onszelf te zijn.
- Gebrek aan zelfcompassie en zelfacceptatie: Zelfliefde! Wanneer we streng zijn voor onszelf en onszelf constant bekritiseren, ontstaat er een negatief zelfbeeld.
Angst en re-integratie
Bij de begeleiding van re-integratietrajecten zien we vaak dat angst voortkomt uit de behoefte aan veiligheid en het vasthouden aan wat bekend is. Het is de angst voor verandering en het onbekende die ons kan verlammen en ons tegenhoudt om stappen te zetten naar een nieuwe toekomst.
De weg naar acceptatie
Het begint met acceptatie: het loslaten van het bekende om ruimte te maken voor een nieuw perspectief. Acceptatie betekent loslaten, en om iets te kunnen loslaten, moeten we het eerst vastpakken. We ervaren angst niet alleen mentaal, maar ook fysiek en emotioneel. Het is een overlevingsinstinct dat ons kan belemmeren in onze groei.
Angst overwinnen
Angst vervaagt vaak op het moment dat we positieve ervaringen opdoen die bewijzen dat de angst niet terecht is. Door voorbij de angst te gaan, ontdekken we vaak onverwachte mogelijkheden en kansen die ons anders zouden zijn ontgaan. Persoonlijke groei zit hem juist in het aangaan van de dingen die we eigenlijk heel spannend vinden.
Persoonlijke en maatschappelijke groei door angst te overwinnen
Angst is een complex en gelaagd thema dat zowel persoonlijke als maatschappelijke dimensies heeft. Door bewust te worden van de factoren die angst voeden en door te leren deze angst te accepteren en te overwinnen, kunnen we stappen zetten naar een leven waarin we ons niet laten leiden door angst, maar door mogelijkheden en groei.
