Bewustwordingsprocessen: hoe werkt dat?

Veel van ons gedrag is automatisch. We reageren op situaties zonder er bewust over na te denken. Dit is handig in het dagelijks leven, maar het kan ons ook tegenhouden wanneer we ons gedrag willen veranderen. Dit is waar bewustwording een rol speelt. In re-integratietrajecten is bewustwording een cruciaal onderdeel van groei en herstel. Door bewuster te worden van je eigen gedrag en gedachten, kun je negatieve patronen doorbreken en nieuwe mogelijkheden ontdekken.

Wat is een bewustwordingsproces?

Een bewustwordingsproces is de overgang van onbewust gedrag naar bewuste keuzes. Het gaat erom dat je je eigen gedachten, emoties en gedragingen herkent en begrijpt. Veel mensen hebben in hun dagelijkse leven vaste patronen ontwikkeld waar ze zich niet van bewust zijn. Pas wanneer je deze automatische reacties onder de loep neemt, kun je beginnen met het veranderen van je gedrag.

In een re-integratietraject kan bewustwording een eerste stap zijn naar herstel. Je begint met het opmerken van patronen die je mogelijk tegenhouden, zoals vermijdingsgedrag of een sterke drang naar controle. Door je hier bewust van te worden, kun je actie ondernemen om deze patronen te doorbreken.

De fasen van bewustwording

Bewustwording verloopt meestal in verschillende fasen:

• Onbewust onbekwaam: In deze fase ben je je niet bewust van je tekortkomingen of onhandige gewoontes. Je handelt automatisch, zonder je af te vragen waarom.
• Bewust onbekwaam: Hier word je je bewust van je eigen gedrag en begin je te zien welke gewoontes of gedragingen niet effectief zijn. Dit kan confronterend zijn, maar het is een belangrijke stap in het proces.
• Bewust bekwaam: In deze fase ga je actief aan de slag met het veranderen van je gedrag. Je oefent nieuwe vaardigheden en probeert bewuster te handelen.
• Onbewust bekwaam: Uiteindelijk worden de nieuwe gedragingen een automatisme. Je hoeft niet langer bewust na te denken over hoe je iets aanpakt, omdat het nu een natuurlijk deel van je gedrag is geworden.

Hoe bewustwording helpt in re-integratie

Tijdens re-integratie helpt bewustwording je om inzicht te krijgen in patronen die je mogelijk tegenhouden. Misschien merk je dat je vaak uit angst voor verandering bepaalde stappen vermijdt. Of misschien ben je geneigd om alles onder controle te willen houden, waardoor je stress ervaart. Door deze patronen te herkennen, kun je bewust kiezen om je gedrag te veranderen.

Een voorbeeld hiervan is het leren om hulp te vragen. Veel mensen vinden het lastig om toe te geven dat ze hulp nodig hebben, maar door je bewust te worden van deze weerstand, kun je actief werken aan het ontwikkelen van een opener houding.

Praktische tips om bewustwording te ontwikkelen

Het ontwikkelen van bewustwording vraagt tijd en oefening. Hier zijn enkele manieren om meer bewust te worden van je gedrag en gedachten:

• Reflectie: Neem dagelijks de tijd om na te denken over je acties en gedragingen. Wat ging goed? Waarin kun je groeien? Reflectie helpt je om patronen te herkennen.
• Mindfulness: Oefen mindfulness om meer in het moment te leven. Dit helpt je om je bewust te worden van je gedachten en gevoelens, zonder er direct op te reageren.
• Zoek begeleiding: Een coach kan je helpen om blinde vlekken te ontdekken en je begeleiden in het proces van bewustwording.

Het bewustwordingsproces is een essentieel onderdeel van persoonlijke groei en herstel. Door bewuster te worden van je eigen gedrag, krijg je meer grip op je keuzes en kun je stap voor stap werken aan verandering.